NGÀY GIỜ

Những công trình đột phá giúp cải thiện cuộc sống của hàng tỷ người

-    Giải thưởng VinFuture 2024 đã vinh danh những thành tựu đột phá trong lĩnh vực Học sâu (trí tuệ nhân tạo), công nghệ sinh học và những bước tiến trong điều trị y tế. Ông có thể chia sẻ cảm nghĩ về những công trình này?

Mỗi năm, Giải thưởng VinFuture đều mang đến những bất ngờ thú vị, và năm nay tôi ấn tượng với Giải thưởng Chính khi tôn vinh một "bộ ba quyền lực" trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Đó là nền tảng toán học và thuật toán từ các nhà khoa học Yoshua Bengio, Geoffrey Hinton và Yann LeCun; là bộ dữ liệu tiên phong từ Fei-Fei Li; và đột phá về phần cứng từ Jensen Huang. Sự kết hợp hoàn hảo của ba yếu tố này đã tạo nên cuộc cách mạng AI mà chúng ta đang chứng kiến.

Với các Giải Đặc biệt, tôi xúc động trước thành tựu của liệu pháp CAR-T, một bước tiến vĩ đại trong điều trị ung thư. Đây không chỉ là một đột phá khoa học, mà còn là hy vọng mới cho hàng triệu bệnh nhân. 

Trong khi đó, công trình đoạt Giải Đặc biệt dành cho nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển của TS. Firdausi Qadri là một minh chứng tuyệt vời cho việc ứng dụng khoa học vào thực tiễn. Bà đã cứu sống vô số người tại các trại tị nạn Rohingya bằng vắc xin phòng dịch tả. Và GS. Kristi Anseth, với những nghiên cứu về vật liệu sinh học, đã cho thấy một hành trình hoàn chỉnh từ phòng thí nghiệm đến ứng dụng lâm sàng.

Tất cả những công trình này đều hướng đến một mục tiêu chung: cải thiện cuộc sống của hàng tỷ người. Đó chính là giá trị cốt lõi mà VinFuture luôn hướng tới.

-    Ông đánh giá như thế nào về những nhà khoa học, chuyên gia, những trí tuệ kiệt xuất đứng sau các công trình đó?

Là người có cơ hội được gặp gỡ các chủ nhân giải thưởng, tôi thấy đây là một đặc ân lớn. Điều tuyệt vời nhất là không có một khuôn mẫu hay câu chuyện nào giống nhau - mỗi người đều sở hữu nét đặc biệt riêng.

Có những người đã nhìn thấy những điều mà người khác chưa từng thấy được. Có những người lại sở hữu sự kiên trì phi thường để theo đuổi hành trình nghiên cứu của mình đến cùng. Đây chính là điều chúng ta cần tôn vinh.

Tôi tin rằng chính sự đa dạng trong cách tiếp cận và tư duy của các nhà khoa học đã tạo nên những đột phá phi thường mà chúng ta đang chứng kiến. Đây cũng là điều mà VinFuture luôn mong muốn khuyến khích thông qua việc trao giải thưởng.

Đánh giá đa chiều và nhận diện sớm những công trình có tầm ảnh hưởng toàn cầu

-     Năm nay chủ nhân Giải thưởng VinFuture không chỉ bao gồm những chuyên gia nghiên cứu trong giới học thuật, mà có cả những nhà công nghệ tiên phong của giới doanh nghiệp như Nhà sáng lập - CEO của Tập đoàn Nvidia. Ông có thể giải thích về quyết định này?

Quyết định này phản ánh một thực tế quan trọng của khoa học hiện đại: những đột phá vĩ đại thường đến từ sự kết hợp giữa nghiên cứu nền tảng và ứng dụng công nghệ.  

Điều này thể hiện rõ nhất qua cuộc cách mạng AI. Và thành công của AI ngày nay là kết quả của ba yếu tố không thể tách rời như tôi nói ở trên. Không một thành tố nào trong số này có thể tạo nên kỳ tích một mình. Đây là điều mà VinFuture hướng tới - một sự công nhận toàn diện cho những đóng góp từ mọi thành phần của hệ sinh thái khoa học công nghệ. 

Những đổi mới mang tính đột phá thường xuất phát từ sự giao thoa giữa nghiên cứu học thuật và phát triển công nghiệp. Chỉ khi các nhà khoa học và doanh nghiệp cùng chung tay, chúng ta mới có thể tạo ra những đột phá thực sự có ý nghĩa cho nhân loại.

-     Việc ứng dụng những đổi mới này vào thực tế sẽ giải quyết những khó khăn thách thức lớn nào cho nhân loại, thưa ông?

Những công trình được vinh danh năm nay đang giải quyết các thách thức lớn nhất của nhân loại theo những cách rất thiết thực và hiệu quả.

Trong lĩnh vực y tế, chúng ta đang chứng kiến một sự chuyển đổi quan trọng từ điều trị sang phòng ngừa. Can thiệp y tế dự phòng không chỉ hiệu quả về mặt chi phí mà còn mang lại lợi ích lâu dài cho sức khỏe cộng đồng.  

Với ung thư, chúng ta đang chứng kiến một bước ngoặt lịch sử. Suốt nhiều thập kỷ qua, dù hiểu được bản chất của ung thư, chúng ta vẫn chưa thực sự tìm ra cách điều trị hiệu quả. Liệu pháp tế bào CAR-T đã thay đổi điều đó, mở ra một kỷ nguyên mới trong điều trị ung thư với những kết quả đầy hứa hẹn.

Về trí tuệ nhân tạo, đây có lẽ là bất ngờ lớn nhất. Sau nhiều thập kỷ được nhắc đến nhưng chưa thực sự bứt phá, AI đã có những tiến triển ngoạn mục trong thời gian gần đây. Qua các thảo luận tại hội thảo khoa học, chúng tôi nhận thấy những thành tựu đạt được đã rất ấn tượng, nhưng đây mới chỉ là bước khởi đầu. Các nhà khoa học tiên phong trong lĩnh vực này đều nhận định một cách khiêm tốn rằng còn rất nhiều điều cần khám phá và phát triển. 

-    Nếu phải nói một điều gì đó khiến ông hài lòng về mùa giải năm nay thì đó sẽ là gì?

Tôi tự hào khi chia sẻ rằng VinFuture đã một lần nữa chứng minh khả năng nhận diện sớm những công trình có tầm ảnh hưởng toàn cầu. Trước khi giải Nobel được công bố, chúng tôi đã vinh danh GS. Geoffrey Hinton - người sau đó đoạt giải Nobel Vật lý với những đóng góp cho AI. 

Điều này không phải là lần đầu tiên bởi cách đây hai năm, chúng tôi cũng đã trao Giải thưởng Nhà khoa học nghiên cứu lĩnh vực mới cho Demis Hassabis và John Jumper từ Google DeepMind với công trình mô hình hóa cấu trúc protein. Và họ vừa trở thành chủ nhân giải Nobel Hóa học năm nay.

Thế Định

Dù vậy, những đường chuyền quyết định và khâu dứt điểm vẫn là điểm yếu đối với ĐT Indonesia.

Indonesia (áo đỏ) thua trận thứ 2 liên tiếp trước khi đấu tuyển Việt Nam

Tạo ra thế trận tốt trước Oman nhưng đại diện đến từ Đông Nam Á phải nhận bàn thua ở cuối hiệp một, sau pha kết thúc chính xác của Al Ghassani.

Chỉ ít phút sau giờ giải lao, Indonesia tìm được bàn quân bình tỷ số. Evan Dimas là cầu thủ đưa trận đấu về vạch xuất phát.

Việc tân HLV Shin Tae Yong rút những trụ cột ra nghỉ ngơi tạo điều kiện để Oman chơi lấn lướt và có liếp hai bàn thắng ở các phút 77 và 88, đều do công của Al Hajri.

Thất bại 1-3 khiến Indonesia chạy đà không tốt trước khi bước vào chặng nước rút của bảng G, vòng loại World Cup 2022 - khu vực châu Á.

Hiện tại, sau 5 lượt trận, Indonesia chưa có điểm nào khi toàn thua. 3 trận đấu còn lại của Indonesia lần lượt gặp Thái Lan (3/6), tuyển Việt Nam (7/6), trước khi đá trận cuối gặp UAE (11/6).

Thiên Bình

Bảng xếp hạng vòng loại World Cup 2022 - Bảng G

VietNamNet cập nhật liên tục bảng xếp hạng bảng G vòng loại World Cup 2022, nhanh và chính xác.

Bác sĩ Đoàn Lê Minh Hạnh chia sẻ với VietNamNet về tình trạng bệnh của ông Hà. 

Ông Hà Tô Hà (sinh năm 1949) là người vô gia cư, thường trú ngụ dưới mái hiên của một gia đình trên đường Hà Tôn Quyền (Q.11, TP.HCM). Ông có một người anh trai lớn tuổi, sinh sống ở miền Tây, gia cảnh cũng khó khăn nên chẳng thể cậy nhờ.

Nhiều ngày trước, ông Hà được đưa vào Bệnh viện Chợ Rẫy do tai nạn, đồng thời, qua xét nghiệm, bác sĩ phát hiện ông dương tính với SARS-CoV-2. Sau thời gian điều trị, ông được chuyển sang Khoa Hô hấp, Bệnh viện Phục hồi chức năng – Điều trị bệnh nghề nghiệp.

Bác sĩ Đoàn Lê Minh Hạnh chia sẻ với phóng viên VietNamNet, ông Hà bị di chứng hậu Covid-19, sức khỏe suy kiệt, phổi xấu. Bên cạnh đó, ông còn bị tổn thương não, vỡ sọ trán 2 bên, gãy xương gò má phải, xương chính mũi do tai nạn.

Cụ ông vô gia cư đang điều trị tại Khoa Hô hấp, Bệnh viện Phục hồi chức năng - Điều trị bệnh nghề nghiệp.

Hiện tại, ông Hà rơi vào tình trạng lơ mơ, thở oxy qua nội khí quản, ho có nhiều đờm. Các bác sĩ dự kiến nếu đường hô hấp diễn tiến xấu thì có nguy cơ phải gắn máy thở, đồng thời dùng thuốc kháng sinh và tăng cường dinh dưỡng. Bởi bệnh nhân không có bảo hiểm y tế nên chi phí khá tốn kém, dự kiến điều trị trong một tháng lên tới 50 triệu đồng.

Phía bệnh viện cũng đã tìm cách liên lạc với người anh của ông Hà, nhưng cụ ông gần 80 tuổi nghèo khổ ấy cũng chẳng biết đào đâu ra tiền để đóng viện phí cho em trai, đành phó mặc cho các bác sĩ tìm cách cứu đỡ.

Sau khi nhận được thông tin, phòng công tác xã hội của bệnh viện đã đứng ra kêu gọi các nhà hảo tâm. Tuy nhiên, đợt dịch Covid-19 kéo dài khiến các doanh nghiệp điêu đứng, người dân cũng rơi vào khó khăn, chẳng thể nhận được sự giúp đỡ. Vì vậy, thông qua Báo VietNamNet, các bác sĩ hi vọng sẽ có nhiều tấm lòng nhân ái dang tay cứu giúp cho một mạng người khốn khổ.

Các bác sĩ rất mong sẽ có nhà hảo tâm dang tay cứu đỡ cho cụ ông khốn khổ.

Trước đó, tại Bệnh viện Phục hồi chức năng – Điều trị bệnh nghề nghiệp, nhiều nhân viên y tế cũng đã gom góp với nhau để giúp đỡ viện phí cho một cụ bà neo đơn mắc phải di chứng hậu Covid-19. Thế nhưng, sức người có hạn, vì vậy lần này, mọi người cũng không thể giúp ông Hà được nhiều.

Trong tình hình dịch bệnh vẫn còn diễn biến phức tạp, lực lượng y tế vẫn đang nỗ lực để cứu chữa cho các bệnh nhân, họ rất cần sự trợ giúp của cộng đồng để có thể chuyên tâm làm tốt công việc của mình. Rất mong hoàn cảnh ông Tô Hà nhận được nhiều sự chia sẻ từ Quý Bạn đọc.

Khánh Hòa

Thiên Phúc sinh ra ở tỉnh Khánh Hòa, năm nay hơn 3 tuổi, bị u nguyên bào thần kinh sau phúc mạc phải. Phát hiện bệnh khá muộn, sau nhiều đợt thuốc hóa chất và ca phẫu thuật cắt bỏ khối u và tuyến thượng thận phải tại Bệnh viện Nhi đồng 2, con được chuyển ra Bệnh viện TW Huế để xạ trị.

Bé Thiên Phúc mới hơn 3 tuổi, đang bị bệnh tật giày vò.

Tuy nhiên, do bệnh của con đã ở giai đoạn muộn nên bác sĩ đề nghị gia đình cho con được ghép tế bào gốc nhằm kéo dài sự sống, chi phí khoảng 250-300 triệu đồng. Một mình người mẹ bị tật đôi chân từ thuở bé chẳng thể nào gánh vác được khoản chi phí khổng lồ đó.

Những câu nói non nớt của con như dao cứa vào lòng chị. “Con thương mẹ nhất trên đời”, “Con thương mẹ con để trong tim”… Chị Trúc quyết tâm bằng mọi giá phải tìm cách vay mượn để cứu con, nhưng thời gian cứ trôi mà mẹ già của chị ở quê chẳng xoay sở được đồng nào. Trong 1 năm đằng đẵng theo con đi bệnh viện, gặp trúng mùa dịch bệnh, mọi chi phí đều là mẹ chị đi vay, đến nay chẳng còn ai cưu mang thêm được nữa.

Thiên Phúc hiện đang chờ để được ghép tế bào gốc.

Sau khi hoàn cảnh của 2 mẹ con chị được đăng tải, nhiều tấm lòng hảo tâm đã sẻ chia, ủng hộ. Ngoài số tiền 79.010.500 đồng do bạn đọc ủng hộ qua Báo VietNamNet, nhiều nhà hảo tâm đã liên lạc trực tiếp để động viện và giúp đỡ 2 mẹ con chị hơn 12 triệu đồng.

Chị Trúc chia sẻ, nhờ có số tiền do bạn đọc VietNamNet hỗ trợ, con trai chị đã có nhiều cơ hội được ghép tế bào gốc. “Mẹ con tôi xin chân thành cảm ơn Báo VietNamNet và các nhà hảo tâm. Nếu không có sự hỗ trợ lớn lao này thì có lẽ con tôi chẳng có cơ hội để kéo dài sự sống”, người mẹ nghẹn ngào xúc động.

Khánh Hòa  

Mắc ung thư hiếm gặp, đứa trẻ thổn thức mong được đến trường

Sỹ Lương cao 1m47 nhưng chỉ nặng chưa đầy 20kg. Mặc cơ thể gầy rộc chỉ còn da bọc xương, cậu bé vẫn khao khát sớm được chữa khỏi bệnh để tiếp tục đến trường.